Deszczówka i wody gruntowe mogą skutecznie zakłócać sielankę mieszkania w nowo wybudowanym domu. Rozwiązaniem, które można zaplanować już na etapie wznoszenia budynku, jest drenaż opaskowy. Czym jest i jak go stworzyć? Jakich zasad trzymać się przy montażu?
W miejscach o niskiej przepuszczalności gleby lub wysokim poziomie wód gruntowych drenaż fundamentów jest wręcz obowiązkowy. Zapobiega przedostawaniu się wody do piwnicy lub zawilgoceniu ścian pod poziomem gruntu. Dzięki temu wnętrze pozostaje suche, a konstrukcja budynku – niezagrożona. Drenaż odwadniający można wykonać na różne sposoby, które opisane zostały w tym artykule.
Czym jest drenaż domu?
Najprościej rzecz ujmując, jest to forma odwodnienia, która pozwala na pozbywanie się wód opadowych zalegających przy ścianach budynku ze względu na niską przepuszczalność podłoża. Drenaż opaskowy wykonuje się na określonej głębokości, z zastosowaniem rur z tworzywa sztucznego. Montuje się go wzdłuż budynku celem zbierania wody znajdującej się wokół domu. Punktem wyjściowym jest rura kanalizacyjna.
Jakie są sposoby na drenaż wokół domu?
Pozbycie się wody możliwe jest na kilka sposobów. Tym samym to, jak zrobić drenaż, uzależnione jest od kilku czynników, w tym jakości gleby. Wyróżnia się odwodnienie:
- liniowe;
- zewnętrzne;
- wewnętrzne.
Różnice polegają na odmiennych metodach realizacji projektu i widać je bardzo wyraźnie podczas montażu.
Jak wygląda drenaż liniowy przy domu?
Instalacja odwodnienia liniowego polega na zamontowaniu korytek wodnych równo z poziomem podjazdu lub wjazdu do garażu i podpiwniczenia. Drenaż liniowy przebiega w kierunku prostopadłym do nachylenia. Dzięki temu woda, która spływa w dół na całej szerokości podjazdu, trafia do korytek i jest odprowadzana rurami w odpowiednie miejsce.
Można w tym celu stworzyć zbiornik wodny umiejscowiony na skraju posesji. Inną opcją jest dodatkowy drenaż opaskowy odbierający nadmiar wody. Alternatywne rozwiązanie to skierowanie rury w inne, bezpieczne dla budynku, miejsce.
Czym jest powierzchniowy drenaż domu?
Ten typ odwodnienia stosuje się zazwyczaj w momencie podnoszenia się wód gruntowych, jeśli budynek nie ma podpiwniczenia. Drenaż budynku w formie wewnętrznej jest najczęściej elementem składowym odwodnienia opaskowego. Jego zadaniem jest zbieranie nadmiaru wody odprowadzanej przez system wewnętrzny.
Takie odwodnienie domu znajduje się pod posadzką budynku i reaguje w przypadku podchodzenia wód gruntowych i opadowych pod konstrukcję. Dzięki niemu nie dochodzi do przesiąkania podłoża i długotrwałego utrzymywania się wilgoci, co miałoby bardzo zły wpływ na budynek.
Jak wygląda zewnętrzny drenaż odwadniający?
Zasada jest ta sama, co w powyższych dwóch typach odwodnienia. Różnicą jest to, że system umieszcza się przy ścianach fundamentowych budynku. Nie biegnie on ani pod powierzchnią posadzki, ani pod podjazdem. Drenaż opaskowy można wykonać na dwa sposoby, w zależności od rodzaju przepuszczalności wodnej gruntu.
Pierwszą metodę stosuje się przy wyjątkowo nieprzepuszczalnej ziemi. Mogą to być na przykład glina i ił, a także wszelkie grunty pyłowe. Drenaż domu wykonuje się z użyciem dużej warstwy materiałów przepuszczalnych. W efekcie woda opadowa może swobodnie przedostawać się do perforowanych rur i odpływać do kanalizacji.
W przypadku ziemi przepuszczalnej, np. piasku lub żwiru, rury odpływowe nie wymagają wykorzystania tak dużej ilości materiałów o wysokiej przepuszczalności. Z tego powodu w dużej mierze wykorzystuje się w nich ziemię z gruntu miejscowego.
Dlaczego drenaż opaskowy jest potrzebny?
Może się wydawać, że odwodnienie fundamentów to przerost formy nad treścią, a woda prędzej czy później wsiąknie w podłoże i nie będzie stanowiła problemu. Poza tym zawsze fundamenty budynku są izolowane poziomo i pionowo, co uniemożliwia przenikanie wilgoci do wewnątrz. Tak mówi teoria, a jak jest w praktyce?
Często zdarza się, że grunt pierwotny nie składa się tylko z jednego rodzaju podłoża. Dlatego może się okazać, że powierzchnia posesji bardzo szybko wysycha i woda nie pozostawia po sobie śladów. Jeśli jednak pod spodem są glina lub ił, a ich warstwa powierzchniowa nie jest głębsza od ścian fundamentowych budynku, woda będzie ściekać po powierzchni, aż natrafi na elementy konstrukcyjne. W takim wypadku spowoduje nacisk hydrostatyczny i będzie kierowała się pionowo ku górze. Jeżeli izolacja przeciwwilgociowa jest wykonana szczelnie, konsekwencje nie będą natychmiastowe. W przypadku błędów monterskich lub użycia materiałów słabej jakości problem wilgoci wewnątrz może pojawić się szybko.
Kluczem dla rozwiązania tego problemu jest właśnie drenaż opaskowy wokół budynku. Powoduje on przedostawanie się wody do rur drenażowych i w efekcie odprowadzanie jej w inne miejsce. Wszystko to celem ochrony budynku przed zawilgoceniem.
Drenaż wokół domu – jakie materiały są niezbędne do jego wykonania?
Aby przygotować drenaż opaskowy przede wszystkim potrzebne będą:
- rury drenażowe – wykonane z tworzywa sztucznego i perforowane. Umieszcza się je w otulinie z geowłókniny lub innego przepuszczalnego materiału, który chroni przed przedostawaniem się do środka zanieczyszczeń stałych;
- rewizja drenarska – dekiel wierzchni, który montuje się nad powierzchnią gruntu. Zazwyczaj zlokalizowany jest nad narożnikami i załamaniami rur, celem kontroli stanu wewnętrznego systemu;
- studzienka zbiorcza – umieszczana w najniższym punkcie odwodnienia, w połączeniu z rurą kanalizacyjną;
- kruszywo stanowiące warstwę przepuszczalną dla wody – powinno go być tym więcej, im mniej przepuszczalne jest podłoże.
Aby drenaż odwadniający mógł skutecznie odprowadzać nadmiar wody opadowej, powinien być zakończony na przykład:
- studnią zbiorczą – wykorzystuje się ją celem późniejszego podlewania działki, szczególnie jeśli w posiadaniu właściciela jest spora ilość upraw, np. w szklarniach lub namiotach foliowych. Dowiedz się jakie rośliny można uprawiać w szklarniach na portalu Agropedia;
- studzienkami chłonnymi – zbudowane są one z kręgów betonowych lub rur perforowanych o sporej średnicy (zazwyczaj ok. 1 m). Montuje się je w pionie, a dno wykłada materiałem przepuszczalnym, np. żwirem i piaskiem. Studzienki nie zatrzymują wody, ponieważ są pozbawione dna. Mają za zadanie odprowadzić deszczówkę do warstwy przepuszczalnej gruntu.
Zasady wykonywania odwodnienia, czyli jak zrobić drenaż
Istnieją dwa momenty w trakcie trwania budowy domu, odpowiednie na wykonanie drenażu. Można go ułożyć na etapie stawiania fundamentów, gdy ława jest już wylana, lub w innym momencie przed zagospodarowaniem powierzchni wokół niewykończonego jeszcze budynku. Drenaż wokół domu wymaga przede wszystkim miejsca na ułożenie rur i kruszywa oraz połączenie systemu.
Co należy uwzględnić, zanim położy się instalację odwadniającą?
Drenaż budynku – przygotuj dokładny projekt
Najważniejsze jest odsunięcie od siebie najwyższego i najniższego punktu systemu. Drenaż opaskowy działa grawitacyjnie, więc musi zostać wykonany ze spadkiem, który będzie stały na całej jego długości. Studzienki chłonne nie mogą być zamontowane bliżej niż 2 m od fundamentów i nie płycej od studni, jeśli taka istnieje na działce. Poza tym ważna jest odległość minimum 1,5 m od przebiegu wód gruntowych.
Kolejność prac a skuteczny drenaż odwadniający
Kolejna sprawa to usytuowanie rur drenażowych. Nie mogą one być niżej od ławy i jednocześnie wyżej poziomu przemarzania gruntu. Dlatego najczęściej montuje się je około 1 m poniżej powierzchni działki. Najlepiej jest układać drenaż budynku po zaizolowaniu fundamentów. Wybierając odwrotną kolejność, możesz uszkodzić go podczas pokrywania ściany zewnętrznej masą izolującą czy styrodurem. Jeśli budynek jest gotowy, warto trzymać się zasady odsunięcia się od niego o około 2 m.
Drenaż wokół budynku – układanie
Znając wszystkie zasady związane z układaniem odwodnienia opaskowego, można przejść do jego instalacji. Jeżeli grunt jest przepuszczalny, prace będą przebiegać szybciej i łatwiej. Przede wszystkim po wykonaniu wykopu wzdłuż budynku lub przy pracach na odsłoniętych fundamentach dno poziomu, po którym będą biegły rury, musi zostać wyprofilowane dla zachowania spadku. W tym celu wykonuje się podsypkę z materiału przepuszczalnego, np. kruszywa.
W dalszej kolejności drenaż opaskowy wymaga ułożenia rur wzdłuż wszystkich ścian. Powinny przebiegać w taki sposób, aby możliwe było podłączenie ich do studzienek chłonnych lub wyprowadzenie np. do kanalizacji burzowej. Całość rozpoczyna się od wyznaczenia przy pomocy urządzenia geodezyjnego najwyższego i najniższego punktu terenu. Potem wykonuje się spadki o jednolitym nachyleniu na całej powierzchni systemu. Na łukach warto zamontować rewizje drenarskie.
Po ułożeniu wszystkich rur następuje etap zasypywania ich obsypką z kruszywa. Należy zrobić to bardzo umiejętnie, by nie zniszczyć elementów z tworzywa sztucznego. Ich uszkodzenie może spowodować zaciąganie piasku lub kamienia do wnętrza rur, a w konsekwencji zablokować drenaż odwadniający. W dalszym etapie całość można zasypać lokalnie pozyskanym podłożem.
Odwodnienie domu, a nieprzepuszczalny grunt
Tu sytuacja się nieco komplikuje. Poza samym ułożeniem rur z tworzywa sztucznego konieczne jest również zabezpieczenie budynku. W tym celu stosuje się geowłókninę, która powinna znaleźć się po stronie fundamentów. Te muszą być chronione dobrym materiałem izolacyjnym, po którym woda będzie spływała. Drenaż opaskowy na spodzie wykłada się kruszywem. Nad rurami przestrzeń musi być szerzej i wyżej zasypana materiałem przepuszczalnym, by woda miała lepsze ujście.
Drenaż domu a odprowadzanie deszczówki
Eksperci nie zalecają wykonywania przyłącza rynien do systemu drenażowego wokół domu. Istnieje on po to, by pobierać i odprowadzać wodę z gruntu, a nie bezpośrednio z odwodnienia dachu. Dlatego wyjścia z tej sytuacji są dwa. Po pierwsze, można tuż obok drenażu zastosować osobny system odprowadzania deszczówki z połaci dachowych. Drugą opcją jest skierowanie rynien na obszar przydomowy, z którego drenaż opaskowy wciągnie wodę.
Wybierając pierwszą opcję, należy uwzględnić zbiornik na wodę opadową. Potem można ją wykorzystać do podlewania upraw. Drugi wariant wymaga natomiast przemyślenia, w jakie miejsca dokładnie będzie kierowana deszczówka.
Drenaż opaskowy – bezpieczeństwo dla domu
Chociaż drenaż wokół domu nie jest obowiązkowy, warto go uwzględnić szczególnie tam, gdzie ziemia nie jest przepuszczalna. Skutecznie chroni fundamenty przed wilgocią, dzięki czemu konstrukcja budynku będzie dłużej pozostawała w dobrym stanie. Warto zatrudnić specjalistów, aby wykonali odwodnienie domu – cennik tej usługi może się wahać w zależności od typu podłoża czy regionu.
