Pozwolenie na budowę jest jedną z pierwszych rzeczy, które musisz załatwić przed budową domu. Dokument daje zielone światło do rozpoczęcia prac budowlanych. Dowiedz się, jakie formalności musisz dopełnić, żeby uzyskać odpowiednią zgodę.
Każdy budynek mieszkalny, usługowy czy przemysłowy musi być wzniesiony po uzyskaniu odpowiednich zgód. Pozwolenie na budowę to formalna zgoda urzędu na przeprowadzenie prac budowlanych w wybranej formie i konkretnym miejscu. Droga do jego uzyskania często jest bardzo uciążliwa i wyboista. Jak zdobyć pozwolenie na budowę, kto wydaje taki dokument i jakie formalności musisz załatwić? Sprawdź!
Pozwolenie budowlane – do czego jest potrzebne?
Dla wielu wykonawców budowa domu nie jest niczym skomplikowanym. Jednak budynki przeznaczone do użytkowania przez ludzi muszą spełniać wszystkie normy budowlane. Ponadto, konieczne jest dokładne określenie miejsca prowadzenia prac i zestawienie charakteru zabudowy z planem zagospodarowania dla całej dzielnicy. Dlatego dopiero uzyskane pozwolenia na budowę potwierdza, że twój pomysł na zabudowę jest zgodny z prawem i przepisami. Planując budowę na działce budowlanej warto zaznajomić się z artykułem o zmniejszeniu podatku od działki budowlanej: https://oszczedniej.pl/jak-zmniejszyc-podatek-od-dzialki-budowlanej
Pozwolenie budowlane jest zgodą, którą musisz uzyskać przed rozpoczęciem budowy, a także modernizacją dotychczasowych zabudowań. Z założenia ma zapobiegać samowoli budowlanej. W ten sposób ogranicza też ryzyko spowodowania katastrof budowlanych. Budynki stawiane są zgodnie z pomysłem władz administracyjnych i koncepcjami dla danych dzielnic. Choć pozwolenie na budowę wiąże się z wieloma wizytami w urzędach i koniecznością zdobycia różnych dokumentów, jest niezbędne nawet przy przebudowie domu.
Zgłoszenie budowy czy zezwolenie na budowę – podobieństwa i różnice
Nie wszystkie prace budowlane, a nawet nie każda budowa nowego obiektu wymagają uzyskania zezwolenia na budowę. W niektórych przypadkach istnieje łatwiejsza ścieżka formalna, czyli zgłoszenie chęci rozpoczęcia prac. W tym wypadku nie będzie konieczności zdobywania wielu zaświadczeń, a wszystkie formalności można załatwić w czasie jednej wizyty w urzędzie.
Zgłoszenia najczęściej dotyczą wznoszenia obiektów, które nie mają dużego wpływu na funkcjonalność otoczenia. Obejmują budynki mniejsze lub te znajdujące się w sporej odległości od innych zabudowań. Warto dodać, że w odróżnieniu od pozwolenia na budowę, na zgłoszenie nie otrzymasz formalnej odpowiedzi. Jeśli do 21 dni od złożenia wniosku urzędnicy nie zgłoszą zastrzeżeń, otrzymujesz tak zwaną zgodę milczącą.
Kiedy pozwolenie na budowę nie jest wymagane?
W jakich sytuacjach nie będzie potrzebne pozwolenie na budowę, a jedynie zgoda na rozpoczęcie prac? Do najczęściej wymienianych wyjątków należą następujące konstrukcje budowlane:
- budynek mieszkalny wolnostojący, którego obszar oddziaływania mieści się w całości na działce. Decyzja o tym, czy obszar oddziaływania jest utrzymany w granicach posesji, podejmuje projektant na podstawie zawartej w art. 3. pkt. 20. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (więcej o prawie budowlanym przeczytasz tu: https://prawoteka.pl/prawo-budowlane). Pomimo takiej furtki formalnej, przy gęstej zabudowie nie ma co liczyć na uniknięcie formalności związanych z pozwoleniem na budowę;
- parterowe budynki o charakterze gospodarczym, których powierzchnia nie przekracza 35 m2;
- stacje transformatorowe, sieci energetyczne, stacje ładowania samochodów itp;
- zjazdy z dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych oraz zatoki na tych drogach.
Pozwolenie na budowę – dokumenty potrzebne do złożenia wniosku
Zebranie wszystkich zaświadczeń i dokumentów jest największym problemem w uzyskaniu pozwolenia na budowę. Dokumenty trzeba wziąć z kilku urzędów, a otrzymanie ich czasem zajmuje sporo czasu. Oto, gdzie będziesz musiał udać się kolejno, żeby uzyskać wszystkie niezbędne dokumenty do złożenia wniosku o pozwolenie na budowę.
Ścieżka formalna do pozwolenia na budowę wygląda następująco:
- sprawdź założenia obszaru budowlanego – dowiedz się, jaki obiekt możesz budować na danej posesji. W urzędzie gminy musisz uzyskać odpis z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Jeśli twojej posesji nie obejmuje plan, konieczne będzie złożenie wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy;
- pozyskaj mapy na cele projektowe – powinieneś zlecić geodecie przygotowanie mapy sytuacyjno-wysokościowej, która posłuży do wykonania projektu budowlanego dla danej posesji. Mogą być potrzebne także badania geodezyjne, jeśli grunt nie jest odpowiednio nośny;
- zleć wykonanie projektu budowlanego – projekt może być wykonany na specjalne zamówienie lub kupiony uniwersalny. Do złożenia wniosku o pozwolenie na budowę dokumenty potrzebne będą w 4 egzemplarzach;
- dostosuj projekt do charakterystyki posesji – architekt musi przygotować mapę projektu zagospodarowania terenu, na której projektowany budynek zostanie dostosowany do warunków terenowych;
- załatw podłączenie mediów – konieczne będzie zdobycie zaświadczeń od dostawców wody, gazu i prądu, a także odbiorców ścieków o warunkach technicznych. To niezbędne do zaadaptowania projektu.
Wniosek o pozwolenie na budowę – jak go wypełnić?
Po zebraniu wszystkich zaświadczeń w oddziale starostwa lub urzędu miasta można złożyć wniosek o pozwolenie na budowę. Druk dokumentu urzędowego jest dostępny w internecie, dlatego z pozyskaniem go nie powinieneś mieć problemów. Wpisywane informacje także nie wykraczają poza dane o posesji i wykonawcy.
Wniosek o pozwolenie na budowę powinien zawierać:
- projekt budowlany w czterech egzemplarzach,
- oświadczenie o prawach do dysponowania nieruchomością, także w celach budowlanych;
- decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeśli działki nie obejmuje MPZP;
- wypis z rejestru gruntów dla swojej działki, ale także dla sąsiednich;
- zaświadczenie o uprawnieniach architekta do prowadzenia prac;
- warunki techniczne dostawy mediów;
- potwierdzenie zapłaty, które jest konieczne przy nieruchomościach przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.
Pozwolenie na budowę – kto wydaje?
Urząd ma 65 dni na rozpatrzenie i odniesienie się do twojego wniosku o pozwolenie na budowę. Kto wydaje takie zgody? Każda decyzja podpisywana jest przez starostę powiatowego lub prezydenta miasta.
Jak znaleźć wykonawcę – rejestr pozwoleń na budowę
Odpowiedź w sprawie pozwolenia na budowę może dotrzeć do Ciebie pismem urzędowym. Nie musisz jednak na to czekać i sam możesz sprawdzić decyzję urzędową. Co prawda po ogłoszeniu decyzji i tak musisz czekać na jej uprawomocnienie dwa tygodnie, jednak w wielu przypadkach jest to już tylko formalność.
Jak sprawdzić, w jakim stadium są formalności związane z pozwoleniem na budowę? Możesz skorzystać z wyszukiwarki na stronie http://wyszukiwarka.gunb.gov.pl/. Znajduje się tam rejestr pozwoleń na budowę, w którym zdobędziesz informacje o statusie wniosku. Możesz też sprawdzić inne informacje dotyczące budowy w sąsiedztwie. Portal zbiera dane o decyzjach już wydanych, a nawet odrzuconych czy wycofanych przez inwestora. Warto dodać, że rejestr pozwoleń na budowę jest stroną całkowicie darmową.
Czy można budować obiekt bez pozwolenia na budowę?
Rozbudowa lub podniesienie budynku, wykonanie dużego obiektu gospodarczego czy innych budynków wokół domu – te wszystkie prace wymagają uzyskania pozwolenie na budowę. Jednocześnie, najczęściej nawet nie są zgłaszane. Niestety, trudna ścieżka formalna nie upoważnia do tego, żeby wznosić budynki bez uzyskania niezbędnych zgód. Tworząc taki obiekt, spotkasz się z zarzutami o samowolę budowlaną oraz ze wszystkimi konsekwencjami tej decyzji.
Nielegalne jest budowanie obiektu bez potrzebnego pozwolenia na budowę, a także wznoszenie go w innym miejscu niż wskazuje geodeta. Budowa obiektu o innych wymiarach, kształcie czy funkcji, niż te w projekcie, także podlega karze. Ponadto, niezgodne z prawem jest rozpoczęcie prac, zanim zapadnie decyzja o udzieleniu zgody.
Brak pozwolenia na budowę – jak wyglądają konsekwencje?
Dobrze wiedzieć, jeśli decydujesz się wykonywać budynek bez pozwolenia na budowę, jak wygląda kwestia kary. Tutaj urzędnicy bywają bezlitośni. Za nieprawidłowości mogą nałożyć kary administracyjne i pociągnąć inwestora do odpowiedzialności karnej. Bardzo powszechną karą za samowolę budowlaną jest nakaz rozbiórki obiektu. Dzieje się tak w sytuacji, kiedy budynek znacznie narusza przepisy, jest niebezpieczny lub w inny sposób nie pasuje do otoczenia. Co ważne, można otrzymać nakaz rozbiórki nawet w przypadku obiektów nielegalnie wybudowanych wiele lat wcześniej.
Ponadto, możesz zostać ukarany grzywną za brak pozwolenia na budowę. Jaka jest wysokość kary? Zazwyczaj zróżnicowana i zależna od stopnia przewinienia. W skrajnych przypadkach na inwestora może być nałożona grzywna w wysokości nawet miliona złotych.
Pozwolenie na budowę – formalności warte załatwienia
Uzyskanie odpowiedniej zgody na rozpoczęcie prac budowlanych jest procesem trudnym i może potrwać wiele tygodni. Jednak konsekwencje wynikające z braku pozwolenia na budowę stanowią często duże obciążenie. Budowa własnego domu czy dużego obiektu gospodarczego to proces, który wykonuje się maksymalnie kilka razy w swoim życiu, a najczęściej – tylko raz. Dlatego załatwienie wszystkich formalności związanych z pozwoleniem na budowę pozwoli ci cieszyć się spokojnym użytkowaniem zabudowań.