Dom pasywny to budynek jednorodzinny wykonany w nowoczesnej technologii i przy zastosowaniu unikalnych materiałów. Wszystkie te zabiegi mają na celu ograniczenie zapotrzebowania na energię elektryczną. Czym charakteryzują się projekty domów pasywnych?
Ekologiczne budownictwo ma różne oblicza. Jednym z nich jest dom pasywny, czyli obiekt wznoszony z myślą o możliwie najmniejszym zapotrzebowaniu na energię. Z uwagi na zastosowane materiały i charakterystykę pracy budownictwo pasywne jest droższe od tradycyjnego. Jednak już w trakcie zamieszkania generuje konkretnie oszczędności.
Dom pasywny – co to oznacza?
Zainteresowanie domami pasywnymi w ostatnich latach jest coraz większe. Wielu inwestorów chce mieszkać w takich budynkach, a powodów tego jest przynajmniej kilka. Tymczasem często sami zainteresowani nie wiedzą, co to jest dom pasywny i jakie ma charakterystyczne cechy. Jedyne, co mogą o nich powiedzieć, to tyle, że mają modne bryły, są ekonomiczne i są objęte programami dofinansowań. Owszem, to wszystko prawda – ale nie cała.
W świetle przepisów budowlanych dom pasywny to obiekt, w którym zastosowano technologie mające na celu ograniczyć zapotrzebowanie energetyczne. Na takie składa się ogrzewanie budynku i wody użytkowej, a także wykorzystanie energii elektrycznej. Budynki są skonstruowane głównie z myślą o mniejszym zapotrzebowaniu, czyli maksymalnym wykorzystaniu prądu, ciepła, a także ograniczeniu zużycia zasobów naturalnych.
Za dom pasywny uznaje się budynek, którego zużycie energii grzewczej jest na poziomie 15 kWh/(m2·rok). Ta wartość jest niemal dziesięciokrotnie niższa niż w tradycyjnym budownictwie.
Ekologiczne budownictwo pasywne
Założeniem budowy domku pasywnego jest ochrona środowiska naturalnego. Jak wskazuje nazwa, dom ma być pasywny dla środowiska, czyli mieć na nie minimalny wpływ. Sprowadza się to do ograniczenia emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Ponadto zmniejsza to zapotrzebowanie na paliwa stałe i pozwala na ograniczenie powstawania efektu cieplarnianego. Już przy samej budowie obiektu warto korzystać z materiałów, które łączą w sobie wysoką jakość z ekologią.
Wady i zalety domu pasywnego
Każdy z rodzajów budynków lub filozofii budowania ma określone cechy, które w jednym miejscu sprawdzą się lepiej, a w innym gorzej. To samo tyczy się budownictwa pasywnego, które jednych zadowala, a inni kręcą na nie nosem. Celowo nie poruszamy kwestii finansów, ponieważ to wyjaśnione jest bardziej szczegółowo w dalszej części poradnika.
Zalety domu pasywnego
Najważniejszą zaletą domów pasywnych jest ich ekologiczny charakter i minimalne oddziaływanie na środowisko naturalne. W skali lokalnej dom pasywny to przede wszystkim niższe koszty eksploatacji. Jeśli zapotrzebowanie energetyczne jest prawie dziesięciokrotnie niższe, koszty także będą plasowały się na podobnym poziomie. Energia w budynku pasywnym jest traktowana jako zasób. Cała konstrukcja jest tworzona z myślą o możliwie najlepszym jej wykorzystaniu.
Dom pasywny to także czyste powietrze wewnątrz obiektu. Wynika to z wykorzystania systemów wentylacyjnych. Duża szczelność takiego budynku wpływa na brak mostków cieplnych, a także wygłuszenie wnętrza. Wykorzystanie mniejszej ilości energii do zasilania budynku sprawia, że w większym stopniu jesteś niezależny od zmian na rynkach energii.
Wady domu pasywnego
Największym problemem związanym z budownictwem pasywnym jest brak odpowiednich wykonawców, którzy rozumieją specyfikę takich projektów. Choć takie budynki cieszą się coraz większą popularnością, wiele ekip wciąż uczy się ich budowy. Ponadto inwestorzy wskazują na problemy związane z bryłami takich obiektów mieszkalnych. Założenia budownictwa pasywnego nie pozwalają na dowolne formowanie bryły i należy trzymać się określonych zasad. To powoduje, że budynki mogą wydawać się nudne i powtarzalne.
Problemy wynikają z samego projektowania i dostosowania założeń do rozmiarów oraz kształtu działki. Ponadto konieczne jest dokonanie większej liczby obliczeń dotyczących zużycia energii. Także odbiór techniczny jest bardziej wymagający.
Dom pasywny – cena całkowita budynku
Pora przejść do tematu, którego dłużej omijać się nie da, czyli cena domu pasywnego. Nie jest tajemnicą, że obiekty wykonywane w tej technologii są znacznie droższe od klasycznych domów murowanych. Niektóre budynki kosztują około 30% więcej, a inne nawet dwa razy więcej niż klasyczny dom. Skąd biorą się tak wysokie koszty domu pasywnego?
Projekty domów pasywnych
Już na etapie projektowania budynku możesz zetknąć się z wysokimi cenami. Projekty domów pasywnych z reguły trzeba przygotować indywidualnie, biorąc pod uwagę uwarunkowania działki. Zastosowanie nowoczesnych materiałów wymaga od projektanta trzymania ręki na pulsie w kwestii nowych technologii, a także dokładnego rozplanowania prac. To wszystko sprawia, że projekt może kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych.
Materiały potrzebne do budowy
Budownictwo pasywne korzysta z materiałów budowlanych wysokiej jakości. Są to przede wszystkim najskuteczniejsze materiały izolacyjne, dodatkowe membrany czy zabezpieczenia. Także same akcesoria grzewcze energooszczędne, takie jak pompy ciepła czy instalacje rekuperacji, są nieco droższe od klasycznych.
Wykonawcy budynków pasywnych
Pozostaje jeszcze koszt ekipy, która wybuduje dla ciebie domek pasywny. Dlaczego nie warto wybierać najtańszych wykonawców? O tym przeczytasz poniżej. Z kolei dobrzy fachowcy się cenią, a sam proces budowlany trwa nieco dłużej niż w przypadku domu tradycyjnego. Budowa domu pasywnego to nie miejsce na improwizację
Dom pasywny jest obiektem, w którym nowoczesne technologie i rozwiązania pomagają uzyskać neutralność dla środowiska. Przy budowie stosuje się materiały, które należą do najnowocześniejszych na rynku, a także rozwojowe technologie. Ich zastosowanie wymaga ściśle określonych reguł, ponieważ tylko to gwarantuje skuteczność wybranych rozwiązań.
W związku z dużym poziomem komplikacji i stosunkowo trudnym wykonawstwem, budownictwo pasywne zarezerwowane jest tylko dla profesjonalistów. Wybierz firmę, której pracownicy rozumieją, dlaczego przestrzeganie wszystkich reguł jest tak istotne. Sprawdź kwalifikacje wykonawcy i zadbaj, żeby miał on na koncie realizacje podobne do twojej. Nie stać cię na improwizację firm, które dopiero się uczą, ponieważ za błędy i niedociągnięcia koszty będziesz ponosił wyłącznie ty.
Podstawowe założenia budowy domu pasywnego
Istnieje kilka zasad, którymi kierują się wszystkie osoby projektujące domy pasywne. Te zasady trzeba uwzględnić już na etapie projektowania, ponieważ później uzyskanie wymaganych parametrów stanie się niemożliwe. Do najważniejszych założeń budownictwa pasywnego należą:
- prosta bryła – dom pasywny to obiekt o prostych regularnych i symetrycznych kształtach. Bryła najczęściej osadzona jest na planie prostokąta, dach jest płaski lub spadzisty o maksymalnie dwóch połaciach. Takie cechy pozwalają na skuteczniejsze ocieplenie budynku;
- izolacja termiczna – ocieplenie jest najskuteczniejszym sposobem na zatrzymanie energii wewnątrz budynku, dlatego na tej warstwie się nie oszczędza. Do tworzenia izolacji najczęściej wykorzystuje się styropian grafitowy, a szczeliny zabezpieczane są dodatkowymi preparatami w piance;
- akcesoria energooszczędne – instalacja oświetleniowa, urządzenia elektryczne i wszystkie inne akcesoria powinny być energooszczędne, co zapewni utrzymanie poziomu poboru energii na wyznaczonym poziomie;
- wykorzystanie OZE – każdy dom pasywny jest projektowany z myślą o zastosowaniu w nim odnawialnych źródeł energii, aby generować energię odnawialną. Konstrukcja dachów ułatwia montaż fotowoltaiki, wentylacja umożliwia zastosowanie rekuperatorów, a duże przeszklenia od południowej strony pozwalają na wykorzystywanie promieni słonecznych.
Dom pasywny to budynek drogi, i to nawet przy uwzględnieniu standardowych projektów i hurtowych cen na materiały. Nie możesz kosztów budowy tego obiektu traktować jak niepotrzebnego wydatku, a raczej jako inwestycję. Każda złotówka dodatkowych kosztów prędzej czy później zwróci się, a biorąc pod uwagę rosnące ceny gazu czy energii, nastąpi to szybko. Dlatego dobrze przelicz swoje oszczędności i jeszcze raz odwiedź bank. Może się okazać, że jednak stać cię na to, żeby przez resztę życia oszczędzać na użytkowaniu domu.